Chronologia najważniejszych wydarzeń z lat 1914-1991

dział: Państwo
  • 1914-1917 r. – udział Rosji w I wojnie światowej
  • 8-15 III 1917 r. – rewolucja lutowa; obalenie caratu
  • 15 III 1917 r. – abdykacja ostatnie cara Rosji Mikołaja II
  • 16 VI 1917 r. – I Wszechrosyjski Zjazd Delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Piotrogrodzie
  • 6-15 XI 1917 r. – przewrót bolszewicki
  • 20 XII 1917 r. – utworzenie „Czeki” na czele z Feliksem Dzierżyńskim
  • 26 I 1918 r. – wydanie dekretu o rozdzieleniu Cerkwi od państwa
  • 3 III 1918 r. – pokój w Niemcami w Brześciu Litewskim
  • 10 IV 1918 r. – początek wojny domowej w Rosji
  • 16 VII 1918 r. – rozstrzelanie cara Mikołaja II i jego rodziny
  • 2-6 III 1919 r. – utworzenie w Moskwie III Międzynarodówki
  • wiosna 1919 r. – wycofanie się wojsk interwencyjnych angielskich, amerykańskich i japońskich; rozbicie przez „czerwonych” wojsk Kołczaka na Syberii
  • lato 1919 r. – pokonanie Denikina
  • jesień 1919 r. – pokonanie wojsk Judenicza; antybolszewickie bunty w miastach
  • I 1920 r. – zniesienie blokady Rosji, nałożonej przez państwa Ententy
  • VIII 1920 r. – porażka wojsk rosyjskich pod Warszawą
  • 12 X 1920 r. – zakończenie działań militarnych z Polską
  • XI 1920 r. – pokonanie gen. Wrangla na Krymie; zakończenie wojny z „białymi”
  • 15 III 1921 r. – ogłoszenie przez Lenina Nowej Polityki Ekonomicznej (NEP)
  • lato 1921 r. – głód w Rosji (5 mln ofiar do końca 1922 r.)
  • IV 1922 r. – Józef Stalin sekretarzem generalnym Komitetu Centralnego
  • 16 IV 1922 r. – traktat z Niemcami w Rapallo
  • 6 VII 1923 r. – przyjęcie konstytucji ZSRR
  • 21 I 1924 r. – śmierć Włodzimierza Lenina
  • 1924 r. – uznanie Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich przez większość państw zachodnich (USA w 1933 r.)
  • 1927 r. – usunięcie Trockiego i Zinowiewa z partii
  • 1928 r. – wydanie dekretu o przymusowych dostawach zboża przez chłopów
  • 1929 r. – koniec NEP; początek przymusowej kolektywizacji wsi; powstanie kołchozów; likwidacja bogatszych chłopów – tzw. kułaków
  • 1931-1933 r. – wielki głód na skutek kolektywizacji i wysiedleń
  • 1932 r. – wprowadzenie „pięciolatki antyreligijnej”, zakładającej likwidację do 1937 r. wszystkich domów modlitwy w ZSRR
  • 1 XII 1934 r. – zabójstwo Siergieja Kirowa
  • 1936-1938 r. – pokazowe procesy; likwidacja bolszewickiej „starej gwardii” (Zinowiew, Kamieniew, Radek, Bucharin i in.); przeprowadzenie czystek w armii i partii
  • 23 VIII 1939 r. – pakt Ribbentrop-Mołotow w sprawie podziału Europy Środkowo-Wschodniej
  • 17 IX 1939 r. – atak radziecki na Polskę
  • 1939-1940 r. – zajęcie wschodniej Polski, części Rumunii, Finlandii i państw nadbałtyckich w toku działań wojennych II wojny
  • wiosna 1940 r. – wymordowanie polskich oficerów internowanych w ZSRR
  • 22 VI 1941 r. – atak wojsk niemieckich na ZSRR; zawiązanie sojuszu z Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi
  • 1941-1945 r. – „wielka wojna ojczyźniana” z III Rzeszą; współpraca ZSRR z państwami zachodnimi
  • 8 V 1945 r. – podpisanie zawieszenia broni na froncie wschodnim
  • 5 VI 1945 r. – międzyalianckie porozumienie dotyczące podziału Niemiec na cztery strefy okupacyjne
  • 17 VII-2 VIII 1945 r. – konferencja w Poczdamie
  • 22-27 IX 1947 r. – narada liderów partii komunistycznych w Szklarskiej Porębie; powstanie Kominformu
  • 28 I 1948 r. – Józef Stalin odrzuca koncepcję federacji bałkańskiej
  • 28 VI 1948 r. – wykluczenie Jugosławii z Kominformu; początek konfliktu pomiędzy ZSRR a Jugosławią
  • 1 VII 1948 r. – początek blokady Berlina Zachodniego przez ZSRR
  • 5-8 I 1949 r. – powołanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG)
  • 13 I 1953 r. – wykrycie „spisku lekarzy kremlowskich” w ZSRR
  • 5 III 1953 r. – śmierć Józefa Stalina
  • 12 IX 1953 r. – Nikita Chruszczow na czele Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego
  • 14 V 1955 r. – powstanie Układu Warszawskiego
  • 26 V-2 VI 1955 r. – wizyta N. Chruszczowa w Jugosławii
  • 14-25 II 1956 r. – XX zjazd KPZR; tajny referat N. Chruszczowa
  • 4 XI 1956 r. – atak wojsk radzieckich na Bukareszt, po tym jak 1-2 XI I. Nagy ogłosił wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego
  • 11 II 1957 r. – rehabilitacja narodowości deportowanych w 1944 r. do Azji (Czeczenów i Tatarów Krymskich)
  • 12 IV 1961 r. – Jurij Gagarin pierwszym człowiekiem w kosmosie
  • 3-4 VI 1961 r. – spotkanie w Wiedniu Chruszczowa i Kennedy’ego
  • 14 X 1964 r. – odsunięcie Nikity Chruszczowa od władzy; Leonid Breżniew na czele KPZR
  • 20 VIII 1968 r. – inwazja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji
  • 1969 r. – starcia zbrojne na granicy z Chinami nad Ussuri
  • 12 VIII 1970 r. – układ ZSRR-RFN o normalizacji stosunków
  • 26 V 1972 r. – podpisanie układu SALT I (Moskwa)
  • 1975 r. – wspólny lot Sojuz-Apollo (połączenie na orbicie 17 VII), przejawem polityki odprężenia w stosunkach międzynarodowych
  • 1975 r. – pokojowa Nagroda Nobla dla Andrieja Sacharowa
  • 18 VI 1979 r. – podpisanie układu SALT II
  • 25/26 XII 1979 r. – początek agresji radzieckiej przeciw Afganistanowi
  • 4 I 1980 r. – sankcje gospodarcze USA przeciwko ZSRR (powodem interwencja w Afganistanie)
  • 29 XII 1981 r. – sankcje gospodarcze USA przeciwko ZSRR z powodu wprowadzenia stanu wojennego w Polsce
  • 10 XI 1982 r. – śmierć L. Breżniewa; J. Andropow na czele KPZR
  • 9 II 1984 r. – śmierć J. Andropowa; K. Czernienko na czele KPZR
  • 10 III 1985 r. – śmierć K. Czernienki, M. Gorbaczow na czele KPZR
  • 19-21 XI 1985 r. – spotkanie Gorbaczo-Reagan (Genewa)
  • 25 II-6 III 1985 r. – początek pierestrojki; XXVII zjazd KPZR
  • 11-12 X 1986 r. – spotkanie Gorbaczow-Reagan w Reykjawiku
  • 15 I 1988 r. – spotkanie Gorbaczo-Sacharow
  • 14 IV 1988 r. – porozumienie o wycofaniu wojsk radzieckich z Afganistanu
  • 29 V-2 VI 1988 r. – spotkanie Gorbaczo-Reagan w Moskwie
  • 5-12 VI 1988 r. – obchody 1000-lecia chrztu Rusi
  • 16 II 1989 r. – zakończenie ewakuacji wojsk radzieckich z Afganistanu
  • 25 II 1990 r. – porozumienie o wycofaniu wojsk radzieckich z Czechosłowacji
  • 22 I 1991 r. – początek ewakuacji wojsk radzieckich z NRD
  • 12 VI 1991 r. – Borys Jelcyn prezydentem Federacji Rosyjskiej
  • 28 VI 1991 r. – rozwiązanie RWPG
  • 1 VII 1991 r. – rozwiązanie Układu Warszawskiego
  • 19-21 VIII 1991 r. – pucz wojskowy w ZSRR
  • 21 XII 1991 r. – powstanie Wspólnoty Niepodległych Państw
  • 25 XII 1991 r. – rozwiązanie ZSRR
Rosja i Wspólnota Niepodległych Państw